محله‌ی امامزاده و پدر سالار

براي همين، سراغ منطقه‌ي 12 و بافت قديمي تهران رفتيم؛ این محله را دویست و پنجاه  و اندی سال پیش، کریمخان زند بنیان نهاد.

محله‌ی امامزاده و پدرسالار يكي از قديمي‌ترين محله‌هاي تهران است كه با نام بقعه‌ي مبارك امامزاده يحيي^‌ (ع) شناخته مي‌شود، اما شايد از سال 1373 به بعد اين محله با خانه‌ي قديمي‌اش بيش‌تر مشهور شد.

در اين سال سريال پدرسالار كه در محله‌ي امامزاده يحيي(ع) فيلم‌برداري شده بود از تلويزيون پخش شد و بعد از آن خانه‌ي زيباي آقااسدالله مورد توجه قرار گرفت.

محله‌ي امامزاده يحيي(ع)، محله‌ي ششم از منطقه‌ي 12 تهران است كه از شمال به خیابان امیرکبیر، شرق به خیابان ری، جنوب به خيابان 15خرداد و از غرب به خیابان شهید مصطفی خمینی محدود مي‌شود.

كمال‌الملك،آيت‌الله مدرس، وثوق‌الدوله نخست وزير، پدر تيمسار رزم‌آرا و خطاطان معروف حسن و حسين ميرخاني (كه خانه‌ي آن‌ها به موزه تبديل شده است) از جمله‌ افراد شناخته شده‌اي بودند كه در اين محل زندگي مي‌كردند.

امامزاده یحیی(ع) نام بقعه ابوالقاسم عزالدین یحیی‌ است که در کوچه‌ای به همین نام واقع شده است.

بنای امامزاده یحیی(ع) به 800 سال پیش و به دوران خوارزمشاهیان می‌رسد. ساختمان اصلی بنای اين عمارت به دوره‌ي مغول نسبت داده می‌شود و قدیمی‌ترین اثر منقول این بقعه‌ي تاریخی، صندوق چوبی روی مرقد است که در تاریخ ۸۹۵ هجري  قمري به وسیله‌ي دو برادر به نام های استاد حسین و استاد محمد لواسانی ساخته شده است.

اهالي محله‌ي امامزاده يحيي(ع)شهداي بسياري را به انقلاب هديه كرده‌اند  و بيش‌تر كوچه‌ها مزين به نام شهداست.

اين كهن‌ترين چنار تهران است. قديمي‌ترين موجود زنده در اين شهر كه همه‌ي فراز و نشيب‌هاي 900 سال تهران را شاهد بوده است.

عمارت کاظمی یا همان سرای کاظمی که «خانه‌ي موزه‌ي تهران قدیم» نام جدید آن است از ديگر بناهاي اين محله است.

این بنا متعلق به میرزا سیدکاظم، پسر سیدمیرزا هدایت‌الله تفرشی است که در سال 1226 قمری در اوایل پادشاهی محمد‌شاه قاجار وارد خدمات دولتی شد.

مي‌گويند کاظمی‌های تهران و تفرش منتسب به وی هستند. اين خانه‌ي زيبا حالا خانه‌ي موزه‌ي تهران‌قديم است و دفتر مديريت بافت تاريخي تهران در آن قرار دارد.

    در محله‌هاي قديمي هنوز زورخانه‌ها حرف اول را در ورزش مي‌زنند.

خانه‌ي پدرسالار! و حالا نام اين محله به‌نوعي با سريال پدرسالار با هم گره خورده است. البته خانه‌ي شماره‌ي هفت در کوچه‌ی «هداوند»، مدت‌‌هاست به «خانه‌ي فرهنگ امامزاده یحیی‌(ع)» تبديل شده است.

در دوره‌ي قاجار، گذر امامزاده یحیی‌(ع) به عنوان شرقی‌ترین محله‌ي تهران، محلي براي آدم‌های متوسط الحال با روحیات مذهبی بود. اما برخی از سرشناس‌ترین مردان سیاسی و مذهبی هم در آن زندگی می‌کردند. مثل مدرس؛ خانه‌ي مدرس در کوچه‌ي بن‌بستی که حالا به‌نام خودش، کوچه‌ي مدرس خوانده می‌شود جای گرفته است. این خانه دارای دو بخش اندرونی و بیرونی بوده که اکنون بخش اندرونی آن تخریب شده و بخش بیرونی آن در اختیار خانواده‌ی کتابچی است. در حال حاضر از این مکان به‌عنوان انبار کتاب‌های چاپخانه‌ي اسلامیه استفاده می‌شود.

^{عكس‌ها: مهبد فروزان}

شايد به دليل همين بازارچه، به اين محله گذر امامزاده يحيي‌ (ع) مي‌گفتند. بازارچه‌اي كه هر‌روز رهگذرانش با همان نگاه‌هاي آشنا و قديمي به هم سلام مي‌كنند و روز بخير مي‌گويند.